مهارت طراحی تحقیق

 این مهارت درواقع برنامه ریزی به منظوریافتن پاسخی مناسب برای یک پرسش است که کلیه مهارت های یادشده دربخش های فبلی راشامل می شود . مهارتهایی چون : مشاهده ،اندازه گیری ، فرضیه سازی ، جمع آوری اطلاعات وتفسیریافته ها پایه مهارت طراحی تحقیق هستند .

آزمایش کردن ،جلوه طبیعی ومتعارف رفتارکودکان است . هرگاه معلم امکانات آزمایش رابرای کودکان فراهم آورد ، خواهددیدکه درعرض چندهفته ، حتی کودکان کم سن وسال نیزتوانایی قابل توجهی درطرح ریزی برای آزمایش واجرای آن ازخودنشان می دهند . به نمونه ای ازاین مورد توجه فرمایید :

بچه های دوره آمادگی درحال مشاهده گربه ای بودندکه مربی به باخودبه کلاس آورده بود. اودرنظرنداشت آن هارابرای آزمایش وجمع آوری اطلاعات خاصی ازمشاهده آن ، راهنمایی کندوعلاقمندبودبچه هابه مشاهده آزادبپردازندتاعکس العمل طبیعی خودرادرحالت مشاهده ی خودانگیخته نشان دهند .

پس ازمدتی آنان روی راه رفتن گربه متمرکزشدندومی گفتند: مثل ماآدم هاپاهایش راروی زمین می گذارد و مثل اسب راه می رود.یکی گفت : شایداگرباسرعت بدودماننداسب چهاردست وپابجهد. برای آزمون این مسأله صندلی هارابه کناری گذاشته تامجالی برای دویدن گربه فراهم کنندتاشایدبتوانندجهش های آن راببینند. (6 -69)  [این عمل کودکان (برنامه ریزی برای جهش گربه) ، نوعی طراحی تحقیق محسوب می شود.]

طرح ریزی آزمایش یکی ازمهم ترین مراحل کاوشگری علمی ومشکل ترین آن هاست . یک آزمایش که به خوبی طرح ریزی شده باشد، به نتایجی می رسدکه کمترین تعدادازتفسیرهاراداشته باشدواحتمالاً به یک نتیجه واحتمال منجرگردد. به مثالی ازطرح ریزی آزمایش وتحقیق توجه فرمایید : گروهی ازکودکان درصددبودندیک سنگ بزرگ رابه وسیله یک تخته جابجاکنند. مشغول بحث شدندکه معلم به آنان گفت که بااهرم می شود وعملاً این کارراانجام داد. این عمل راباایستادن خودش دریک طرف تخته و ایستادن چندنفرازبچه هادرطرف دیگر، آزمون کردند. پس ازچندموردآزمایش وخطای آنان وآزمون چندفرضیه ،  یکی ازبچه ها گفت : اگرچندنفرباهم روی تخته بایستیم می شود شمارابلندکنیم ، ولی موفق نشدند، دیگری گفت باپریدن روی تخته وبالاخره یکی ازبچه هاگفت باجابجاکردن چوب زیرتخته می توانیم راحت تراین کارراانجام دهیم واین فرضیه سربلندازآزمون بیرون آمد .

بدین ترتیب آنان به کشف یکی ازقوانین اهرم ها دست یافتند .آنان احتمالات گوناگون رابررسی کردند ودرهرنوبت باثابت نگه داشتن تمام متغیرها به جزیکی ازآن ها ، فرض های خودراآزمودند ودرواقع روش دانشمندی رابه اجرادرآوردند . مربی دراین مراحل بایدبه عنوان یک راهنماومدیرتواناعمل کند  وروش های برخوردبامسأله رابا کودکان درمیان بگذارد وآن هارابه فکرکردن وبحث وتبادل نظر وادارنماید .  (6 -73)

طراحی تحقیق درحقیقت همان روش حلّ مسأله است ومراحل زیربایددرآن طی شود : الف- تبدیل وتبیین پارامترهای کمی وکیفی وبه عبارت دیگرفهم دقیق مسأله [یاتبدیل یک مسأله غیرتحقیقی به یک مسأله تحقیقی]. ب- جمع آوری اطلاعات .پ- پیشنهاد راه حل های ممکن وعلمی برای مسأله .ت- آزمون راه حل ها . ث-نتیجه گیری .

جهت پرورش مهارت طراحی تحقیق درکودکان این نکات ومواردمی تواندموثرباشد :

* کودکان رابه سوی مسائل قابل تحقیق درحدتوان آن هاهدایت نمایید.

* مهارت کنترل متغیرهارابه کودک آموزش دهید. این که چه چیزهایی بایدثابت نگه داشته شودوچه مواردی رابایدتغییردادواندازه گرفت . مثلاً نوع خاک باغچه راتغییردادومیزان آب راثابت نگه داشت .

* بحث وتبادل نظردرموردفعالیت ونظرات گروهها وافراددیگروارائه ی نتیجه بحث .

* کمک به کودکان برای طراحی آزمایش وتحقیق . مانندپاسخ به پرسش های آنان به هنگام انجام فعالیت ها. 

* ارزشیابی ومرورکارهای انجام شده وبررسی راهها وروش های انجام بهترکارها .